ander ander
395
BLOG

РосПил - rosyjski sposób na korupcję?

ander ander Gospodarka Obserwuj notkę 7

W statystykach korupcji Transparency International za 2011 r. Rosja zajmuje dalekie, 143 miejsce, co oznacza, że w tej "dziedzinie" nie jest tam, delikatnie mówiąc, najlepiej. (1)

Co prawda władze Rosyjskie cały czas, jak twierdzą, intensywnie walczą z tą plagą, ale wielkich postepów w tej kwestii jakoś nie widać. Kilka dni temu w Moskwie odbyło się poświęcone tej sprawie spotkanie, pod przewodnictwem jeszcze urzędującego prezydenta Miedwiediewa, w którym wzięli udział zaproszeni przez prezydenta eksperci i specjaliści, mające na celu zaproponowanie nowych rozwiązań i sposobów walki z korupcją, jako elementu szerszego planu poprawy skutreczności zarządzania krajem. Wśród nich znaleźli się również prawnicy, reprezentujący organizację "РосПил", stworzoną przez znanego rosyjskiego blogera politycznego, Aleksieja Navalnego. (2)

Czym jest РосПил i jakie cele przed sobą stawia?

Jest to utworzony w grudniu 2010 r. przez Aleksieja Navalnego, prawnika z wykształcenia, niekomercyjny projekt społecznościowy, którego głównym zadaniem jest walka z korupcją przy zamówieniach publicznych, finansowany z dotacji obywateli. (3) 

I to również obywatele, jako wolontariusze, wyszukują, zazwyczaj przy pomocy oficjalnego portalu informującego o zamówieniach publicznych, takie przetargi, których warunki wydają się im podejrzane, informują o nich РосПил, a zatrudnieni przez tą organizację eksperci i prawnicy oceniają, czy ich przypuszczenia mogą być słuszne - i jeśli z ich oceny wynika, że rzeczywiście przy danym przetargu może dojść do korupcji, to kierują wtedy pisma i skargi do odpowiednich organów, którym sygnalizują możliwość zaistnienia przestępstwa. Działanie РосПил ułatwia prowadzona przez tę organizację strona internetowa (4), na której są publikowane wyniki jej działaności oraz inne materiały, również związane z walką z korupcją.

Jak już wspomniałem, РосПил i wolontariusze wspomagający tę organizację, korzystają zazwyczaj z oficjalnego portalu informującego o zamówieniach publicznych (5), które to zamówienia są regulowane na podstawie ustawy federalnej z  21 lipca 2005 г. N 94-ФЗ «О размещении заказов на поставки товаров, выполнение работ, оказание услуг для государственных и муниципальных нужд».

Czy tego typu walka z korupcją może być skuteczna?

Aleksiej Navalny twierdzi, że tak. Na stronie РосПил można prześledzić, ile organizacja złożyła skarg i pism w sprawach korupcyjnych i jaki był dalszy bieg tych spraw. Łączna kwota zamówień, które zostały dzięki tym skargom wstrzymane, robi wrażenie -  40 407 536 066,71 rubli, czyli ok. 4 mld PLN.

Nie brakuje również jednak i krytyków jego działalności, twierdzących, że przy pomocy walki z korupcją Navalny przede wszystkim buduje swój kapitał polityczny, a efekty działań jego orgaznizacji są przez niego wyolbrzymiane, a w skali kraju nieistotne. Mało tego, padają również zarzuty, że po rozpatrzeniu skarg organizacji РосПил i przeredagowaniu warunków kwestionowanych przetargow, ich wartość wzrosła do... prawie 43 mld rubli. (6)

Niestety, nie jestem w stanie potwierdzić prawdziwości tych zarzutów, a sam Aleksiej Navalny ripostuje, że stworzona przez niego organizacja jest szkalowana i bezwzględnie atakowana przez sfery rządowe, również przy użyciu FSB (7), natowmiast wielu sygnalizowanym przez niego sprawom, m.in. dotyczacym podejrzanych przetargów organizowanych przez MSW Czeczenii, nie jest nadawany odpowiedni bieg. (8)

Oprócz samego monitorowania przetargów, Aleksiej Navalny i jego ludzie przygotowali również pakiet propozycji dotyczących walki z korupcją, z których najwazniejszymi wydają mi się wprowadzenie odpowiedzialności danego urzędnika za pełne udzielanie informacji o warunkach danego przetargu czy zamówienia (w razie odmowy udzielenia takich informacji mozliwość pozbawienia go urzędu) oraz stworzenie instytucji niezależnych obserwatorów przetargów i zamówień, odpowiednio umocowanych prawnie (więcej informacji nt tych propozycji na blogu Navalnego (9)), którymi to propozycjami starają się zainteresować rosyjskie władze - stąd udział przedstawicieli РосПил na spotkaniu u prezydenta Miedwiediewa - ale zdaniem blogera, efekty tego spotkania najprawdopodobniej po raz kolejny okażą się tylko pustym bla, bla, bla...

Ideą Aleksieja Navalnego jest stworzenie niezależnego od urzędników państwowych, w tym i od prezydenta, wyspecjalizowanego, niewielkiego organu do walki z korupcją - o czym pisałem w swojej poprzedniej notce. Zdaniem blogera, powoływanie kolejnego zastępcy dla prokuratora Czajki, co sugerował na spotkaniu prezydent Miedwiediew, który miałby się zajmować nadzorowaniem działań antykorupcyjnych, mija się z celem, ponieważ wg Navalnego nie ma żadnych przesłanek ku temu, aby w związku z tym prokuratura nagle rozpoczęła rzeczywistą walkę z tą plagą - tym bardziej, że syn prokuratora Czajki jest mocno zaangażowany w biznes... hazardowy.

Co ciekawe, kulisy tej sprawy ocierają się również o Polskę (sprawa zatrzymanego w Polsce prokuratora Ignatenko), a rosyjscy śledczy liczą na dobrą współpracę ze swoimi polskimi kolegami, z którymi mają «добрые деловые отношения после совместного расследования гибели президента Леха Качиньского в авиакатастрофе». (10)    

Powracając jednak do organizacji РосПил - wydaje mi się, że nawet biorąc pod uwagę, że jej skuteczność wydaje się być problematyczna, to z pewnością uaktywniła ona część rosyjskiego społeczeństwa, która postanowiła zacząć bacznie się przyglądać zlecanym przez władze przetargom i zamówieniom, starając się je poddać społecznej kontroli.  

Czy spowoduje to jednak wydatne zmniejszenie korupcji panującej w Rosji?

Zastanawiam się również, czy taka organizacja społeczna, walcząca z korupcją, nie przydałaby się również w naszym kraju. Tym bardziej, że polski oddział Transparency International w zeszłym roku został zlikwidowany (do 2005 r. kierowała nim... Julia Pitera) i to w dość niejasnych okolicznościach, choć jego ostatni szef twierdził, że " nie było chętnych do pracy, nie mieliśmy pieniędzy na działalność. Bardzo zaszkodziły nam krytyczne publikacje". (11) 

Może jednak powszechnej korupcji w naszym kraju już nie ma i taka organizacja nie miałaby po prostu racji bytu? 

 

Materiały źródłowe:

(1) http://cpi.transparency.org/cpi2011/results/

(2) http://www.kommersant.ru/doc-y/1898355

(3) http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%EE%F1%CF%E8%EB

(4) http://rospil.info/

(5) http://zakupki.gov.ru/wps/portal/base/topmain/home

(6) http://www.pravda.ru/politics/parties/other/17-01-2012/1104908-rospil-0/

(7) http://www.corrupcia.net/aboutnews/item-316.html

(8) http://lenta.ru/news/2012/02/08/mvdchechni/

(9) http://navalny.livejournal.com/696426.html

(10) http://www.vedomosti.ru/politics/news/1521838/sledovatelyam_skr_ne_dali_doprosit_eksprokurora_ignatenko

(11) http://www.rp.pl/artykul/761764.html

ander
O mnie ander

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Gospodarka